Co to jest tlenoterapia, główne rodzaje i do czego służy

Terapia tlenowa polega na podawaniu większej ilości tlenu niż w normalnym środowisku i ma na celu zapewnienie dotlenienia tkanek ciała. Niektóre stany mogą prowadzić do zmniejszenia dopływu tlenu do płuc i tkanek, co występuje w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc, znanej jako POChP, atak astmy, bezdech senny i zapalenie płuc, dlatego w tych przypadkach może być konieczna terapia tlenowa..

Terapia ta jest wskazana przez lekarza rodzinnego lub pulmonologa po sprawdzeniu niskiego poziomu tlenu we krwi poprzez wykonanie gazometrii krwi tętniczej, która jest badaniem krwi pobranym z tętnicy nadgarstkowej i pulsoksymetrią, która odbywa się poprzez obserwacja nasycenia tlenem i musi wynosić powyżej 90%. Dowiedz się więcej o sposobie wykonywania pulsoksymetrii.

Rodzaj tlenoterapii zależy od stopnia niewydolności oddechowej danej osoby i oznak niedotlenienia, dlatego zaleca się stosowanie cewnika do nosa, maski na twarz lub zwężki Venturiego. W niektórych przypadkach CPAP może być wskazany w celu ułatwienia dostępu tlenu do dróg oddechowych.

Główne rodzaje tlenoterapii

Istnieje kilka rodzajów tlenoterapii, które są klasyfikowane zgodnie z uwalnianymi stężeniami tlenu, a lekarz zaleci ten typ zgodnie z potrzebami danej osoby, a także ze stopniem niewydolności oddechowej i czy osoba wykazuje objawy niedotlenienia , takie jak purpurowe usta i palce, zimny pot i dezorientacja psychiczna. Tak więc głównymi rodzajami tlenoterapii mogą być:

1. Systemy niskiego przepływu

Ten rodzaj tlenoterapii jest zalecany dla osób, które nie potrzebują dużej ilości tlenu, a za pośrednictwem tych układów można dostarczać tlen do dróg oddechowych w przepływie do 8 litrów na minutę lub z FiO2, zwaną frakcją wdychanego tlenu, z 60%. Oznacza to, że z całego powietrza, które osoba będzie wdychać, 60% będzie stanowić tlen.

Najczęściej używanymi urządzeniami tego typu są:

• Cewnik do nosa: jest to plastikowa rurka z dwoma otworami wentylacyjnymi, które muszą być umieszczone w nozdrzach i służą średnio do dostarczania tlenu z prędkością 2 litrów na minutę;
• Cewnik do nosa lub cewnik do okularów: składa się z małej cienkiej rurki z dwoma otworami na końcu i jest wprowadzany do jamy nosowej w odległości równoważnej długości między nosem a uchem i jest w stanie dostarczyć tlen do 8 litrów na minutę;
• Maska na twarz: składa się z plastikowej maski, którą należy umieścić na ustach i nosie, i zapewnia dostarczanie tlenu w wyższych przepływach niż cewniki i kaniule nosowe, a także służy na przykład osobom, które oddychają więcej przez usta;
• Maska ze zbiornikiem: to maska ​​z przymocowaną nadmuchiwaną torbą i zdolna do przechowywania do 1 litra tlenu. Istnieją modele masek ze zbiornikami, zwane maskami nieoddychającymi, które mają zawór uniemożliwiający wdychanie dwutlenku węgla;
• Maska tracheostomijna: jest odpowiednikiem określonego rodzaju maski tlenowej dla osób z tracheostomią, czyli kaniuli włożonej do tchawicy w celu oddychania.

Ponadto, aby prawidłowo wchłonąć tlen przez płuca, ważne jest, aby osoba nie miała niedrożności lub wydzieliny w nosie, a także, aby uniknąć wysuszenia błony śluzowej dróg oddechowych, konieczne jest stosowanie nawilżania, gdy przepływ tlenu jest powyżej 4 litry na minutę.

2. Systemy o wysokim przepływie

Systemy o wysokim przepływie są w stanie zapewnić wysokie stężenie tlenu, powyżej tego, co dana osoba jest w stanie wdychać, i jest wskazane w cięższych przypadkach, w sytuacjach niedotlenienia spowodowanych niewydolnością oddechową, rozedmą płuc, ostrym obrzękiem płuc lub zapaleniem płuc . Zobacz więcej, co to jest niedotlenienie i możliwe następstwa, jeśli nie zostaną leczone. 

Maska Venturiego jest najczęstszym sposobem tego rodzaju terapii tlenowej, ponieważ ma różne adaptery, które służą do oferowania dokładnych i różnych poziomów tlenu, w zależności od koloru. Na przykład różowy adapter oferuje 40% tlenu w ilości 15 litrów na minutę. Ta maska ​​ma otwory, które pozwalają na wydychane powietrze, które zawiera dwutlenek węgla i wymaga nawilżania, aby uniknąć wysuszenia dróg oddechowych..

3. Nieinwazyjna wentylacja

Nieinwazyjna wentylacja, znana również jako NIV, składa się ze wspornika wentylacyjnego, który wykorzystuje nadciśnienie w celu ułatwienia dostępu tlenu do dróg oddechowych. Ta technika jest wskazana przez pulmonologa i może być wykonywana przez pielęgniarkę lub fizjoterapeutę u dorosłych osób z niewydolnością oddechową, u których częstość oddechów przekracza 25 oddechów na minutę lub nasycenie tlenem poniżej 90%.

W przeciwieństwie do innych typów, ta technika nie jest stosowana do zapewnienia dodatkowego tlenu, ale służy ułatwieniu oddychania poprzez ponowne otwarcie pęcherzyków płucnych, poprawę wymiany gazowej i zmniejszenie wysiłku oddechowego i jest zalecana dla osób z bezdechem sennym i cierpiących na choroby układ oddechowy.

Ponadto istnieje kilka rodzajów masek NIV, które można stosować w domu i różnią się one w zależności od wielkości twarzy i dopasowania każdej osoby, przy czym CPAP jest najczęstszym typem. Dowiedz się więcej o CPAP i jak go używać.

Po co to jest

Lekarz zaleca terapię tlenową w celu zwiększenia dostępności tlenu w płucach i tkankach organizmu, zmniejszając negatywne skutki niedotlenienia, i powinna być wykonywana, gdy osoba ma nasycenie tlenem poniżej 90%, ciśnienie parcjalne tlenu lub PaO2 , mniej niż 60 mmHg lub gdy warunki takie jak:

• Ostra lub przewlekła niewydolność oddechowa;
• Przewlekła obturacyjna choroba płuc;
• Rozedma płuc;
• Atak astmy;
• Zatrucie tlenkiem węgla;
• Obturacyjny bezdech senny;
• Zatrucie cyjankiem;
• Odzyskiwanie po znieczuleniu;
• Zatrzymanie krążenia i układu oddechowego.

Ten rodzaj terapii jest również wskazany w przypadkach ostrego zawału mięśnia sercowego i niestabilnej dusznicy bolesnej, ponieważ dopływ tlenu może zmniejszać objawy niedotlenienia spowodowane przerwanym przepływem krwi, zwiększając poziomy tlenu we krwi, a w konsekwencji w pęcherzykach płucnych.

Zachowaj ostrożność podczas używania w domu

W niektórych przypadkach osoby cierpiące na przewlekłą chorobę układu oddechowego, takie jak POChP, muszą korzystać ze wsparcia tlenowego przez 24 godziny na dobę, dlatego tlenoterapię można stosować w domu. Terapia ta odbywa się w domu przez cewnik nosowy, umieszczony w nozdrzach, a tlen jest dostarczany z cylindra, który jest metalowym pojemnikiem, w którym przechowywany jest tlen i należy podawać tylko ilość przepisaną przez lekarza..

Butle z tlenem są udostępniane w ramach określonych programów SUS lub można je wypożyczyć w firmach zajmujących się produktami medycznymi i szpitalnymi, a także mogą być transportowane za pomocą kółek i mogą być przenoszone do różnych lokalizacji. Jednak podczas używania butli z tlenem konieczne są pewne środki ostrożności, takie jak palenie podczas używania tlenu, trzymanie butli z dala od jakiegokolwiek płomienia i chronione przed słońcem.

Ponadto osoba korzystająca z tlenu w domu musi mieć dostęp do urządzeń pulsoksymetrycznych, aby sprawdzić nasycenie, aw przypadku osób wykazujących takie objawy, jak fioletowe usta i palce, zawroty głowy i omdlenia, należy natychmiast udać się do szpitala, ponieważ może mieć niski poziom tlenu we krwi.